Transplantacja włosów – zabieg zyskujący na popularności
Przeszczep włosów jest zabiegiem chirurgicznym z zakresu chirurgii plastycznej i polega na pobraniu mieszków włosowych z obszarów ciała, które nie ulegają łysieniu (miejsca dawcze), a następnie wszczepieniu ich w obszary pozbawione owłosienia (miejsca biorcze). Procedura jest całkowicie bezpieczna i nie ma ryzyka odrzutów, ponieważ zabieg jest autotransplantacją – donorem i biorcą mieszków włosowych jest ta sama osoba. Naturalny efekt po transplantacji włosów uzyskuje się dzięki przenoszeniu całych zespołów mieszków włosowych, w których znajdują się od jednego do czterech włosów – specjalizują się w tym lekarze z dziedziny chirurgii odtwórczej włosów.
Istnieje wiele powodów, dla których pacjenci decydują się na zabieg transplantacji włosów. Najczęstszym jest łysienie androgenowe, zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, ale bardzo często leczy się w ten sposób łysienie spowodowane stanem chorobowych skóry głowy, łysienie pooparzeniowe lub popromienne oraz łysienie pourazowe. Nieco rzadziej korzysta się z zabiegu przeszczepienia włosów, aby ukryć blizny pooperacyjne czy uzupełnić ubytki brwi, rzęs, wąsów, brody lub owłosienia łonowego.
Bardzo rzadko zdarzają się powikłania po zabiegu transplantacji włosów. Do infekcji dochodzi sporadycznie, a niewielkie ranki, które powstają podczas wszczepiania mieszków włosowych bardzo szybko się goją, nie dając odczynu zapalnego.
Metody przeszczepiania włosów
W specjalistycznych klinikach medycyny estetycznej i chirurgii plastycznej można spotkać się z dwiema metodami transplantacji włosów. Starszą, od której powoli się odchodzi ze względów estetycznych, jest metoda STRIP lub FUT (ang. Follicular Unit Transplantation). Ten sposób przeszczepienia włosów polega na wycięciu fragmentu skóry z nieuszkodzonymi mieszkami włosowymi z miejsca, które nie podlega łysieniu, a następnie zszyciu powstałej rany szwem kosmetycznym, co skutkuje powstaniem blizny. Z tego powodu obecnie częściej wykonywany jest zabieg metodą FUE (ang. Follicular Unit Extraction). Tym sposobem, chirurg pobiera całe zespoły mieszków włosowych specjalnym narzędziem, nie uszkadzając przy tym skóry, w efekcie czego nie powstają blizny. Poza kwestią estetyczną w postaci braku blizn, metoda FUE jest bezpieczniejsza dla pacjenta pod kilkoma innymi względami. Przede wszystkim jest wykonywana w znieczuleniu miejscowym, podczas gdy zabieg metodą STRIP musi się odbyć w znieczuleniu ogólnym ze względu na dość dużą inwazyjność procedury. Kolejną bardzo poważną różnicą między tymi dwiema metodami jest czas rekonwalescencji po zabiegu. W przypadku transplantacji wykonanej sposobem FUE, powstają mikroblizny, niewidoczne dla ludzkiego oka i bardzo szybko gojące się na skórze. Z tego powodu nawet na drugi dzień po przeszczepie można powrócić do codziennych aktywności, zwracając uwagę na zalecenia lekarza w kwestii dbania o higienę i ekspozycję na słońce wrażliwej skóry głowy. W przypadku metody STRIP pacjent musi odczekać dłuższy czas na zagojenie się długiej, nieestetycznie wyglądającej blizny.
Przeszczep włosów metodą STRIP
Zabieg transplantacji włosów metodą STRIP rozpoczyna się od pobrania wycinka skóry owłosionej z tyłu lub boku głowy – włosy w tym miejscu nie podlegają działaniu dehydrotestosteronu, są wiec odporne na łysienie androgenowe. Lekarz, korzystając ze skalpela o jednym, dwóch lub trzech ostrzach nacina skórę pacjenta i usuwa z jego głowy pasek lub paski o wymiarach 1-1,5 centymetra na 15-30 centymetrów. Każde cięcie skalpelem jest dokładnie zaplanowane, aby w jego wyniku otrzymać fragment skóry z nietkniętymi mieszkami włosowymi. W kolejnym etapie rana na skórze głowy jest zamykana, a lekarz dzieli wycinek i pobiera z niego zespoły włosowe, zawierające od jednego do czterech włosów. Kolejnym krokiem jest przygotowanie skóry w miejscu biorczym na przyjęcie przeszczepów. Do tego wykorzystywane są mikroostrza lub odpowiedniej wielkości igły, którymi chirurg nacina skórę w miejscach, gdzie zostaną zaimplementowane zespoły mieszków włosowych. Gęstość i kształt linii włosów zostaje określony już wcześniej, na poziomie konsultacji z pacjentem. Wszczepianie indywidualnych zespołów włosowych w przygotowane nacięcia jest ostatnim etapem tej metody transplantacji włosów. Czas zabiegu zależy od ilości wykonywanych przeszczepów. W przypadku implantacji w miejscu biorczym około tysiąca zespołów włosowych, zabieg trwa około 2-3 godzin. W przypadku ponad dwóch tysięcy przeszczepianych zespołów włosowych, procedura może trwać ponad 6 godzin. Czas gojenia miejsca biorczego trwa około trzech miesięcy i po jego upływie nowe włosy zaczynają rosnąć w normalnym tempie. Pełne efekty transplantacji pacjent może dostrzec dopiero sześć miesięcy po zabiegu – nie należy się martwić włosami wypadającymi z miejsca biorczego, gdyż przeszczepioną strukturą są mieszki włosowe, a nie włosy. Nowe włosy będą odrastać z przeszczepionych mieszków. Do efektów ubocznych zabiegu metodą STRIP należy zaliczyć zasinienie i obrzęk miejsca dawczego przez pierwszy tydzień po wykonaniu procedury. Szwy można z niego zdjąć dopiero po czternastu dniach, podczas których trzeba bardzo ostrożnie dbać o higienę skóry głowy i włosów.
Po podaniu znieczulenia miejscowego, chirurg rozpoczyna zabieg metodą FUE, korzystając ze specjalistycznego urządzenia o średnicy 0,6-1,0 milimetra. Jego główną zaletą jest bardzo mała inwazyjność, ponieważ nie dochodzi do użycia skalpela i szycia skóry. Minimalizuje to ryzyko krwawienia, infekcji i bólu pozabiegowego. Najpierw dochodzi do ekstrakcji zespołów mieszków włosowych z miejsca dawczego i sprawdzenie każdego graftu pod mikroskopem, aby upewnić się, ile zdrowych, nieuszkodzonych włosów zawiera się w przeszczepianych jednostkach. Dopiero po zakończeniu ekstrakcji dokonuje się znieczulenia miejscowego miejsca biorczego i implantacji pobranych zespołów włosowych. Wszczepieniu ulegają wyłącznie nieuszkodzone mieszki włosowe, co może wpłynąć na ich ostateczną ilość (ilość wszczepionych zespołów może być mniejsza od ilości mieszków pobranych). Procedura trwa około 5-8 godzin i podczas zabiegu można przeszczepić maksymalnie trzy tysiące mieszków włosowych. Opatrunek, który zostaje założony na głowę pacjenta po zakończeniu zabiegu można zdjąć następnego dnia. Zaczerwienienie skóry w miejscu dawczym i biorczym znika w ciągu pięciu dni od zabiegu. Podstawową wadą tej metody, szczególnie podczas stosowania u kobiet jest konieczność zgolenia włosów w miejscu dawczym, niezależnie od płci pacjenta i początkowej długości włosów. Poza tym, ta metoda jest popularniejsza ze względu na swoje bezpieczeństwo i bezinwazyjność.
Doświadczony chirurg gwarancją udanego zabiegu
Kliniki medycyny estetycznej i chirurgii plastycznej zwykle skupiają się na informowaniu klientów o nowoczesnym wyposażeniu sali zabiegowych, a nie na samej procedurze, której zostanie poddany pacjent. Warto jednak przed zabiegiem zorientować się, na czym będzie polegał i kto będzie go przeprowadzał. Jakość i trwałość przeszczepu zależą przede wszystkim od zdolności chirurga przeprowadzającego zabieg oraz jego zespołu i nie polepszą ich najlepsze narzędzia, z jakich korzystają. Z tego powodu należy zapoznać się z opiniami o lekarzu i nie wahać się pytać o jego doświadczenie i certyfikaty. Najlepsi lekarze w tej dziedzinie nie potrzebują automatycznych manipulatorów do pobierania mieszków włosowych, gdyż potrafią zrobić to lepiej manualnie. Dzięki temu dostosowują ruch manualnego manipulatora do zmieniających się warunków pobierania graftów, takich jak zmieniające się kierunek i kąt rośnięcia włosa, wzmożone krwawienie czy zróżnicowane napięcie skóry. Należy również zwrócić uwagę na wywiad przeprowadzany w klinice – istnieją przeciwwskazania do wykonaniu transplantacji włosów. Należą do nich nieunormowana cukrzyca, choroby nowotworowe, choroby układu sercowo-naczyniowego, łysienie plackowate oraz stany zapalne skóry głowy. O takie choroby lekarz lub członek jego zespołu powinien zapytać przed skierowaniem na zabieg.
Naturalny efekt
Najtrudniejszym etapem w całej procedurze przeszczepu włosów jest zaprojektowanie nowej linii włosów w taki sposób, aby wyglądała naturalnie. Ponieważ pacjent nie jest w stanie tego dostrzec natychmiast po zabiegu, a dopiero po sześciu miesiącach, kiedy nowe włosy zaczynać rosnąć w normalnym tempie, konieczne jest skorzystanie z usług doświadczonego lekarza. Dobrze wykonanego przeszczepu włosów nie widać, ponieważ włosy powinny układać się naturalnie. Jest to podstawowy i nadrzędny cel medycyny estetycznej i chirurgii plastycznej. Na koniec należy pamiętać, że po poddaniu się zabiegowi może się okazać, że łysienie postępuje w innym miejscu i konieczne będzie ponowne skorzystanie z usług kliniki. W przypadku metody FUE kolejne grafty z miejsca biorczego można pobierać najwcześniej po sześciu miesiącach od ostatniego zabiegu. W przypadku metody STRIP należy liczyć się z kolejną blizną w przypadku powtórzenia procedury. Istnieje również możliwość pobierania mieszków włosowych z innych owłosionych części ciała, nie tylko z głowy.
