Przepuklina kresy białej – czym jest, jak wykryć i metody leczenia.

Przepuklina kresy białej jest zaburzeniem strukturalnym i funkcjonalnym mogącym pojawić się zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, a nawet u dzieci. Niestety to kobiety o wiele częściej słyszą to stwierdzenie, szczególnie w okresie ciąży i po urodzeniu dziecka. Wraz z rosnącą edukacją, wzrostem popularności fizjoterapii i świadomości kobiet coraz więcej mówi się o sposobach radzenia sobie z różnymi problemami, w tym z przepukliną. Czy przepuklina jest jedynie defektem estetycznym? Czy jednak warto byłoby poszukać pomocy, ponieważ może doprowadzić do pewnych powikłań?

Czym jest przepuklina kresy białej?

Jak zbudowany jest brzuch

Żeby zrozumieć czym jest rozejście kresy białej, przepuklina kresy białej oraz możliwe ich konsekwencje dla funkcjonowania trzeba wiedzieć jak zbudowany jest brzuch i jakie funkcje w ciele posiada.

„Ramy” jamy brzusznej sięgają wyrostka mieczykowatego mostka na górze, spojenia łonowego na dole i otaczają ten obszar dookoła. Całą tą przestrzeń z przodu i po bokach wypełniają mięśnie brzucha: prosty brzucha, skośne zewnętrzne, skośne wewnętrzne, poprzeczny, piramidowy i schowany głęboko czworoboczny lędźwi. Pomiędzy nimi znajdują się warstwy powięzi.

Kresa biała (linea alba) to silna struktura łącznotkankowa zbudowana z włókien kolagenowych oraz rozcięgien mięśni – poprzecznego oraz skośnych. Przebiega pomiędzy spojeniem łonowym a wyrostkiem mieczykowatym w linii pośrodkowej ciała i zbliża do siebie mięśnie proste brzucha.

Rozejście kresy białej

Osłabienie powięzi poprzecznej, osłabienie mięśni brzucha czy też osłabienie powłok brzusznych może doprowadzić do rozjeścia kresy białej. Gdy dojdzie do rozciągnięcia, naderwania lub rozerwania kresy białej dochodzi do rozstępu mięśni prostych brzucha. Jest to stan w którym brzuch nie jest w stanie spełniać swoich zadań m.in. przenoszenie ciśnień między jamami ciała, stabilizacja postawy, branie udziału we wzorcu oddechowym czy też odpowiednia perystaltyka jelit.

Jeśli taki stan osłabienia utrzymuje się za długo to może dojść do nasilenia problemu. Pod wpływem różnych czynników np. zwiększonego wysiłku fizycznego, który spowoduje wzrost ciśnienia, osłabione powłoki brzuszne nie wytrzymają i może powstać przepuklina kresy białej. Może temu towarzyszyć uczucie dyskomfortu, uczucie ciągnięcia czy też silne dolegliwości bólowe w zależności od wielkości przepukliny kresy białej i jej rodzaju.

Wyróżnia się kilka rodzajów przepukliny brzusznej w zależności od jej lokalizacji np. przepuklina nadbrzuszna, przepuklina okołopępkowa czy też przepuklina pachwinowa.

Przepuklina kresy białej

Uszkodzenie lub rozciągnięcie kresy białej nie oznacza jeszcze przepukliny, ale bywa tak, że przyczynia się do jej powstania. Przepuklina kresy białej to otwór w strukturze brzucha. Ten otwór to wrota przepukliny, a przestrzeń tuż pod skórą to worek przepuklinowy. Przez wrota przepukliny mogą wydostać się z jamy brzusznej do worka przepuklinowego np. tłuszcz, sieć większa czy jelita. Jeśli to co się wydostanie można spowrotem odprowadzić to mówi się, że jest to głównie defekt kosmetyczny, jednakże może dojść do sytuacji, że odprowadzenie będzie niemożliwe. Wtedy dochodzi do uwięźnięcia przepukliny, a jest to niebezpieczny stan. Ucisk na wrota przepukliny i wzrost ciśnienia w uwięźnięciu przepukliny powodują dolegliwości bólowe, wymioty, biegunkę, wzdęcia czy też utrudniony odpływ krwi. Stan ten może mieć poważne konsekwencje dlatego wymaga pilnego kontaktu z lekarzem i interwencji medycznej.

Przepuklina kresy białej – objawy

Rozstęp kresy białej oraz przepuklina kresy białej mogą pozostawać bezobjawowe przez dłuższy czas albo dawać objawy, których pacjent nie koreluje z przepukliną kresy białej. Objawy przepukliny kresy białej jak i rozejścia kresy białej mogą być takie jak:

• bóle odcinka lędźwiowego kręgosłupa,
• bóle okolicy obręczy biodrowej czy też zaburzenia czucia tego obszaru,
• bóle okolicy żeber,
• nietrzymanie moczu,
• nietrzymanie kału,
• nieestetyczny wygląd brzucha,
• problem z wyszczupleniem pociążowego brzuszka,
• obniżenie narządów jamy brzusznej,
• zaburzenia perystaltyki jelit (bóle brzucha, wzdęcia, zaparcia),
• dysfunkcje seksualne,
• dolegliwości ze strony dna miednicy,
• zaburzenia wzorca oddychania.

Przepuklina kresy białej – przyczyny

Chociaż problem rozsępu mięśni brzucha w obrębie jamy brzusznej oraz przepukliny kresy białej dotyczy obu płci to kobiety częściej cierpią z ich powodu.

W trakcie ciąży dochodzi do wielu zmian m.in. w układzie hormonalnym czy też w budowie ciała. Rosnące w brzuchu dziecko wraz z wodami płodowymi zwiększa ciśnienie w jamie brzusznej. Powięź, skóra oraz mięśnie są mocno obciążone. Po porodzie u każdej kobiety dochodzi do osłabienia powłok brzusznych, osłabienia powięzi i pewnego rodzaju rozejścia kresy białej. Wraz z postępującym procesem regeneracji po ciąży i odzyskiwaniem napięcia śnian brzucha, który może trwać nawet 6-12 miesięcy dochodzi zazwyczaj do poprawy funkcji i struktury brzucha. Okres pierwszych 6-12 miesięcy ma największy potencjał terpeutyczny do wyleczenia tej dysfunkcji.

Możliwe przyczyny przepukliny kresy białej:

• ciąża mnoga,
• liczne ciąże,
• nieprawidłowe nawyki zwiększające ciśnienie śródbrzuszne,
• kolejna ciąża szybko po poprzedniej,
• ułożenie dziecka w macicy,
• nieprawidłowy trening lub jego brak,
• zbyt intensywna aktywność fizyczna po porodzie lub zbyt szybki powrót do aktywności,
• wiek kobiety rodzącej (w średnim wieku powyżej 35 lat),
• otyłość typu brzusznego u mężczyzn,
• częsty i silny kaszel (palenie, alergie, astma),
• nieprawidłowe podnoszenie ciężarów,
• obciążenia genetyczne.

Wbrew temu co można byłoby pomyśleć wiele badań wykazało, że takie wskaźniki jak BMI przed ciążą, masa ciała przed porodem, masa ciała dziecka, obwód główki nie mają wpływu na wystąpienie czy też nie rozejścia czy też pojawienie się przepukliny kresy białej.

Jak sprawdzić czy masz rozstęp mięśni prostych brzucha lub przepuklinę kresy białej?

Aby otrzymać prawidłową diagnozę, wskazówki oraz plan ewentualnej terapii warto udać się do wykwalifikowanego fizjoterapeuty uroginekologicznego, który przeprowadzi wywiad, pełne badanie, ewentualne badanie usg kresy białej oraz wrazie konieczności pokieruje do lekarza specjalisty.

Samobadanie rozpocznij od pozycji leżącej. Połóż się na plecach, z nogami ugiętymi i stopami postawionymi na podłożu. Jedną rękę podłóż pod głowę. Palce drugiej ręki ułóż w okolicy środka brzucha. Z wydechem unieś głowę, szyję i górną część klatki piersiowej jak do półbrzuszka, unieś górną część ciała do poziomu łopatek. Palcami sprawdź cały obszar wzdłuż brzucha – kresy białej. Kresa biała to miejsce złączenia mięśni brzucha. Jeśli możesz wsunąć pomiędzy mięśnie dwa lub więcej palców lub wgłębienie jest głębokie może to oznaczać rozejście mięśni brzucha. Jeśli wyczujesz gulkę pod palcami może wskazywać to na obecność przepukliny kresy białej.

Jakie są metody leczenia rostępu mięśni prostych brzucha?

Współczesne leczenie przepuklin brzusznych opiera się często w początkowym etapie na rehabilitacji, a jeśli terapia nie daje efektów włącza się leczenie operacyjne. Często po operacji zaleca się fizjoterapię, aby nauczyć prawidłowych wzorców, które nie będą zwiększać ciśnienia śródbrzusznego, dbania o bliznę oraz ćwiczeń dla wzmocnienia mięśni brzucha.

Po okresie połogu warto udać się do fizjoterapeutki uroginekologicznej, która zbada stan mięśni brzucha, sprawdzi czy występuje rozejście kresy białej oraz ewentualne przepukliny kresy białej. Sprawdzi także stan mięśni dna miednicy. Jeśli będzie potrzeba wprowadzi techniki terapii manualnej, które mają za zadanie przyśpieszyć procesy regeneracyjne organizmu oraz wesprzeć ciało. Zadba także o edukacje, odpowie na wszystkie pytania oraz zaleci kilka bezpiecznych ćwiczeń, które mają za zadanie zbliżyć mięśnie proste brzucha do siebie, poprawić funkcję jamy brzusznej.

Kiedy warto poddać się operacji przepukliny kresy białej?

W niektórych przypadkach zalecana będzie ingerencja chirurgiczna przepukliny kresy białej. Bardzo groźnym powikłaniem przepukliny kresy białej jest jej uwięźnięcie tzn. zaklszzenia wrót przepukliny, jelito nie może wrócić do jamy brzusznej. Może dojść do perforacji jelit i wylania treści do jamy brzusznej. Dlatego warto udać się do lekarza wcześniej i skonsultować nasz stan zdrowia. Szczególnie jeśli po samobadaniu podejrzewasz, że przepuklina kresy białej dotyczy Ciebie oraz masz objawy takie jak zatrzymanie gazów, problemy jelitowe, bóle brzucha czy nudności.

Jak wygląda operacja przepukliny kresy białej

Operacja przepukliny kresy białej w zależności od pacjenta, typu przepukliny oraz jej wielkości może odbyć się w znieczuleniu miejscowym lub w znieczuleniu ogólnym.

Mniejsze przepukliny często operuje się poprzez zszycie jedynie wrót przepukliny.

Większe, bardziej rozległe przepukliny kresy białej operuje się nieco inaczej. Najpierw nacina się powłoki brzuszne, aby dostać się do jamy brzusznej, opróżnia się worek przepuklinowy i odprowadza jego zawartość spowrotem do jamy brzusznej. Następnie zszywa się tkanki oraz używa specjalnej siatki z bezpiecznego tworzywa sztucznego, która pomaga w uzupełnieniu ubytku. Siatka ma także za zadanie wzmocnić struktury ciała, zabezpieczyć ubytek w powłokach i zmniejszyć ryzyko nawrotu. Podczas zabiegu chirurgicznego lekarze korzystają czasami z robota chirurgiczneego.

Co w takim razie robić?

Jak widać zagadnienie przepukliny kresy białej jest bardzo rozległe i leczenie jest sprawą indywidualną. Niektórzy twierdzą, że z przepukliną kresy białej można bezpiecznie żyć. Jeśli jest to mała przepuklina kresy białej, która nie daje żadnych objawów, fizjoterapeuta stwierdził w badaniu, że brzuch jest funkcjonalny, a lekarz nie widzi potrzeby operacji to oczywiście można czuć się komfortowo. Jednak warto wtedy uważać na sposób podnoszenia ciężkich przedmiotów oraz ćwiczenia fizyczne. Większość dużych przepuklin warto dla własnego bezpieczeństwa zoperować, a następnie poddać się rehabilitacji, która zmniejszy ryzko nawrotu.