Grzybica skóry głowy jest bardzo częstym schorzeniem dermatologicznym, który można znacząco pogorszyć jakość życia. W przypadku zauważenia objaw grzybicy należy udać się na konsultację z lekarzem, który dobierze odpowiedni sposób leczenia. Schorzenie to jest sporym problemem społecznym, a liczba chorych rośnie przez wzgląd na urbanizację środowiska stosowanie zbyt dużej ilości antybiotyków, leków immunosupresyjnych i kortykosteroidów, a także starzenie się społeczeństwa. Nie jest to choroba współczesną, gdyż pierwsze jej opisy pochodzą, już z V w.p.n.e. W dzisiejszych czasach wiele osób zmaga się z grzybicą skóry głowy, co ważne jest to choroba bardzo zakaźną. Dolegliwość ta może powodować nadmierne wypadanie włosów, a nawet łysienie. W procesie leczenia grzybicy skóry głowy skutecznie działa specjalistyczny szampon, ale także odpowiednie dobrane zabiegi trychologiczne.
Jakie są rodzaje grzybicy skóry głowy?
Główne odmiany grzybicy skóry głowy wywoływane są przez dermatofity antropofilne. Wymienić można grzybicę strzygącą, grzybicę woszczynową i grzybicę drobnozarodnikową. Wszystkie te odmiany grzybicy spowodowane są zwłaszcza przez gatunki Trichophyton violaceum, Trichophyton tonsurans, Trichophyton audouini oraz Trichophyton schoenleini. Charakterystycznym objawem grzybicy strzygącej jest pojawienie się licznych i niewielkich ognisk chorobowych, które ulegają złuszczeniu. Obszary zajęte chorobą są niewidocznie odgraniczone od otoczenia, a w ich obszarze widać nierówno ułamane włosy. W tej odmianie grzybicy występują również czarne punkciki na powierzchni skóry, to tak naprawdę włosy ułamany bezpośrednio nad powierzchnią skóry, które wyglądają jakby były krótki przystrzyżone. Właśnie stąd pochodzi nazwa tej odmiany grzybicy. Grzybica strzygąca może występować pod postacią: grzybicy kropkowatej (w niej włosy ułamane są na poziomie skóry głowy), grzybicy łupieżowatej (kiedy zauważyć można utratę włosów i złuszczanie skóry głowy), a także grzybicę złuszczającą (widoczne są żółte łuski i włosy ułamane na wysokości od 2 do 4 mm). Grzybica drobnozarodnikowa charakteryzuje się mniej licznymi ogniskami złuszczającymi, ale o większej powierzchni aniżeli w grzybicy strzygącej. Włosy ułamane są na wysokości od 1 do 3 mm, natomiast na skórze pojawiają się szare łuski. W przypadku przebiegu grzybicy woszczynowej, która jednak pojawia się niezwykle rzadko, głównym objawem jest wystąpienie żółtych tarczek, a po ich usunięciu zostają obszary wyłysienia o średnicy od 1 do 2 cm. Przy tej grzybicy pacjentowi towarzyszy nasilony stan zapalny, skóra jest zaczerwieniona i swędzi, po ukończeniu leczenia na jej powierzchni zostają blizny.
Objawy grzybicy skóry głowy
Jeśli o chodzi grzybicę strzygącą skóry głowy, schorzenie to objawia się niewielką utratą włosów, drobnymi i licznymi ogniskami złuszczającymi, które zawierają włosy ułamane na różnym poziomie w kolorze szarym. Występuje także niezbyt nasilony stan zapalny, który nie prowadzi do powstania blizn czy trwałego wyłysienia. Po zakończeniu leczenia włosy odzyskują zdrowy wygląd. W postaci głębokiej grzybicy strzygącej głowy występują zmiany rumieniowate, spora utrata włosów i stan zapalny. W grzybicy dronozarodnikowej widać mało liczne, ale większe niż w grzybicy strzygącej ogniska o owalnym kształcie z równo łamanymi włosami z wysokości paru milimetrów nad powierzchnią skóry. Na włosach pojawia się szary i łuszczący się naskórek. Do diagnostyki grzybicy używa się urządzenia w postaci lampy Wooda, dzięki niemu można zauważyć zielonkawe fluorescencyjne ogniska zakażeń. U pacjentów z zakażeniem grzybem Microsporum canis można zauważyć stan zapalny obejmujący także tułów, kark i ramiona. Objawem grzybicy woszczynowej jest zlokalizowanie na skórze tak zwanych tarczek woszczynowych, czyli żółtych strupów, mających średnicę do maksymalnie 2 centymetrów. Przez ich zlikwidowanie robią się blizny i miejsca pozbawione włosów. Włosy wówczas stają się mniej nawodnione oraz szorstkie. Ich ogniska można także obejrzeć w świetle lampy Wooda pod postacią matowo zielonej fluorescencji.
Grzybica skóry owłosionej głowy- czynniki ryzyka
Można wymienić takie czynniki ryzyka grzybicy skóry głowy jak:
- nie wystarczająca higiena skóry głowy
- długotrwałe przyjmowanie antybiotyków o szerokim zakresie działania przeciwbakteryjnego, pod postacią kremów, maści albo doustnie
- korzystanie z glikokortykosteroidów miejscowo albo doustnie
- blisko kontakt z osobą chorą na grzybice owłosionej skóry głowy ( do zakażenia może dojść między innymi w komunikacji miejskiej, czy w przedszkoli, a bez właściwie podjętych kroków w celu wyleczenia może dojść do kolejnych zakażeń na przykład domowników)
- przyjmowanie przez długi czas w sposób doustny leków intensywnie obniżających odporność, na przykład w terapii chorób z autoagresji czy po przeszczepie narządu
- wrodzone albo nabyte niedobory odporności, wynikający z takich chorób jak: białaczka,, AIDS, zespół DiGeorge’a czy skojarzony niedobór odporności
- zbyt długo utrzymująca się wilgoć w obszarze skóry głowy, na przykład przez zbyt długie noszenie nakryć głowy, kasków w gorące dni
- powiększenie się węzłów chłonnych karku oraz szyi, a także ich bolesność
- w rzadkich przypadkach gorączka
- stan zapalny może ulec wtórnemu nadkażeniu bakteriami skórnymi
- w ciężkich stanach zapalnych, grzybicy skóry głowy może doprowadzić do utrzymującej się łysiny
Właśnie dlatego ważna jest szybka reakcja, jeśli zauważy się u siebie jakiekolwiek oznaki grzybicy skóry głowy. Szybkie działanie i wprowadzenia procesu leczenia pozwoli na podjęcie skutecznej walki z tym schorzeniem. Aby zdiagnozować tę chorobę i móc szybko powstrzymać jej rozwój, należy udać się do odpowiedniego specjalisty. Może to być dermatolog, kosmetolog czy trycholog. Dzięki odpowiednim badaniom lekarz będzie mógł przeanalizować stan skóry głowy, postawić poprawną diagnozę i ustalić sposób leczenia. Szybko wykryta i poddana leczeniu grzybica nie będzie niosła ze sobą ryzyka groźniejszych powikłań.
Badania
Specjalista w postaci dermatologa, kosmetologa czy trychologa w większości przypadków będzie mógł postawić bardzo szybko swoją diagnozę. Wystarczy do tego przeprowadzenie wywiadu z pacjentem, a lekarz ustali jakie schorzenie jest problemem skórnym, oraz jego rodzaj. Aby jednak ocenić, w jaki sposób grzybica wpłynęła na utratę włosów, wykorzystuje się innowacyjne metody diagnostyki trychologicznej, czyli badanie trichogramem czy trichoskopią. Badanie trichogramem opiera się na pobraniu próbek włosów razem z cebulkami. Następnie próbki te przesyłane są do specjalistycznego labolatorium, gdzie zostaną dokładnie przeanalizowane. Trichoskopia jest to badanie polegające na obejrzeniu skóry głowy i nasady włosów przy pomocy bardzo dużego powiększenia. Do tej metody stosuje się specjalistyczne urządzenie, a na jego głowicy znajduje się kamera. Specjalista przeprowadzający badanie może zaobserwować obraz w czasie realnym, ma również możliwość zrobienia serii zdjęć.
Wypadanie włosów a grzybica skóry głowy
Schorzenie w postaci grzybicy może również wpłynąć na naruszenie struktury włosa, w różnym stopniu w zależności od rodzaju choroby. Jeśli chodzi o grzybicę woszczynową, może dojść nawet do trwałego łysienia oraz wystąpienia nieestetycznych blizn. Inne odmiany grzybicy mają charakter łysienia przejściowego i można je całkowicie wyleczyć.
Sposoby leczenia grzybicy skóry głowy
Leczenie grzybicy skóry powinno być kontrolowane przez lekarza specjalistę. Biorąc pod uwagę rodzaj choroby i stopień jej zaawansowania, będzie on mógł wybrać najlepszą metodę leczenia. Przy procesie leczenia grzybicy skóry głowy stosuje się maści i kremy działające miejscowo na dany rodzaj grzyba. W zaawansowanej chorobie zaleca się również terapie z zastosowaniem leków doustnych. W tym schorzeniu pomoce okazują się zabiegi, skuteczne w podczas leczenia łysienia spowodowanego przez grzybicę skóry głowy. Poleca się stosować również wcierki oraz maski stymulujące wzrost włosów. W klinikach najczęstszym zabiegiem przeprowadzanym na skórę głowy jest mezoterapia. Podczas tej procedury wprowadza się pod skórę odżywczą miksturę przy pomocy kaniuli albo specjalnego pistoletu. Zadaniem tych substancji jest pobudzenie porostu włosów oraz lepsze odżywienie skóry. Cenne działanie dla skóry głowy i włosów wykazuje także terapia promieniami UV. Zabiegi te muszą być przeprowadzane w seriach w pewnych odstępach czasu. Plan zabiegów musi być wcześniej ustalony przez trychologa, który weźmie pod uwagę indywidualne uwarunkowania pacjenta. Leki, jakie stosuje się podczas procesu leczenia grzybicy skóry głowy: antybiotyki polienowe, gryzeofulwina, ketokonazol, itrakonazol, flukonazol i terbinafina. Warto stosować również domowe sposoby jako środek wspomagający, wcześniej powinno się to skonsultować z lekarzem prowadzącym. Odpowiednio dobrana kuracja pozwoli na skuteczne pozbycie się swojego problemu. Osoby borykające się z grzybicą skóry głowy muszą pamiętać o właściwiej codziennej pielęgnacji skóry głowy. Głowa powinna być myta regularnie, tak często, jak to jest konieczne. Bardzo ważna jest także jakość i rodzaj stosowanych kosmetyków do mycia włosów. Dobrze wybierać zwłaszcza produkty naturalne, o całkowicie naturalnym składzie. Takie preparaty nie podrażnią skóry głowy i będą działać delikatnie. Istotne jest także, częste pranie pościeli i ręczników. Grzebanie oraz szczotki, a także pozostałe akcesoria powinny być w miarę często czyszczone. Dzięki temu można zminimalizować ryzyka zakażenia się pozostałych domowników, a także przyspieszyć cały proces leczenia choroby.
W jaki sposób można zapobiegać grzybicy skóry głowy?
Warto pamiętać przede wszystkim o regularnym myciu skóry głowy i suszeniu włosów. Nie powinno się używać ręczników innych osób czy ich akcesoriów do czesania włosów. Co więcej, nie można używać, nakryć głowy czy poszewek na poduszkę, z których korzystała osoba chora. Nie powinno się również uczestniczyć w bliskich sportach kontaktowych. Dobrze jest zbadać pozostałych domowników, jeśli jedna osoba zachorowała na grzybicę głowy, wówczas można od razu rozpocząć proces leczenia u wszystkich zarażonych domowników. Niekiedy zdarza się, iż u innych osób nastąpiła choroba bezobjawowa, wówczas należy rozpocząć leczenie z użyciem szamponów przeciwgrzybicznych. Źródłem infekcji mogą być zwierzęta, takie jak psy i koty. Nie powinno się głaskać bezdomnych kotów i psów. W przypadku kiedy i zwierząt domowych zauważono niepokojące objawy, jak na przykład utrata sierści czy łuszczenie wówczas powinno się z nimi udać do weterynarza.
Walka z grzybicą skóry głowy nie jest wcale prosta. Wymaga wiele czasu, niekiedy proces leczenia trwa nawet tygodniami i miesiącami, u części osób schorzenie to co jakiś czas nawraca. Niestety grzybica skóry głowy wiąże się z pewnymi przykrymi konsekwencjami, takimi jak na przykład łysienie i utrata włosów. Niekiedy włosy po przebytej chorobie samoistnie odrastają, a w innych przypadkach potrzebne mogą się okazać bardzo skuteczne zabiegi trychologiczne, które pozwolą odzyskać piękne, gęste i zdrowe włosy. Zabiegi te powinny być wykonywane przez profesjonalistę.
