Bostonka czym smarować, by szybko wrócić do zdrowia?

Choroba bostońska nie jest zbyt powszechnie znana, a diagnoza o niej wywołuje pewnego rodzaju lęk. By móc skutecznie obniżyć poziom strachu przed bostonką, należy bliżej się jej przyjrzeć, poznać charakterystyczne objawy, przebieg, a także metody jej leczenia. Jakie negatywne skutki dla zdrowia niesie nieleczona bostonka? Czy jest groźna dla kobiet w ciąży?

Co to jest choroba bostońska?

Chorobę bostońską wywołują wirusy bostonki (wirusy coxsackie), które przede wszystkim kolonizują organizmy, mające osłabioną odporność. Jest to zakaźna choroba wirusowa, dlatego też po jej zdiagnozowaniu należy bezwzględnie dbać o to, by nie mieć kontaktu z innymi osobami.

Na tę jednostkę chorobową zapadają szczególnie dzieci w wieku przedszkolnym, wczesnoszkolnym, a także maluchy w żłobkach. Rzadko kiedy dorośli zapadają na pełnoobjawową postać tej choroby.

Skąd wzięła się nazwa tej choroby dłoni stóp i jamy ustnej?

Choroba bostońska wzięła swoją nazwę od miasta Boston, w którym to po raz pierwszy doszło do epidemii tego schorzenia. W języku angielskim ta jednostka chorobowa funkcjonuje jako hand foot and mouth. Znana jest również jako skrót HFMD.

Jak można zarazić się bostonką?

Chorobą bostońską można zarazić się nie tylko przez bezpośredni kontakt drogą kropelkową, ale również poprzez kontakt z przedmiotami, które uprzednio dotykała osoba zakażona. To właśnie dlatego tak ważne jest częste mycie rąk, dbanie o higienę osobistą i edukacja małych dzieci pod kątem profilaktyki chorób zakaźnych.

Ile wynosi okres wylęgania się bostonki?

Od momentu kontaktu organizmu z wirusem bostonki do objawów chorobowych mija mniej więcej 5 dni. Jest to tak zwany okres wylęgania się, w którym dochodzi do manifestacji wszystkich symptomów choroby bostońskiej.

Kto jest szczególnie narażony na bostonkę?

Najczęściej na chorobę bostońską zapadają głównie dzieci, które mają kontakt z dużą ilością rówieśników. Jest to wysoce zakaźna choroba wirusowa, dlatego też rozprzestrzenia się dosłownie w mgnieniu oka.

Nie wszystkie dzieci na nią zachorują. Najbardziej podatne na wirus bostonki są maluchy, które:

• mają obniżoną odporność,
• chorują przewlekle,
• niedawno zakończyły leczenie antybiotykami,
• są podatne na infekcje,
• mają inne choroby o podłożu autoimmunologicznym,
• rzadko myją ręce,
• przyjmują leki obniżające odporność;

Starsze dzieci chorują rzadziej i mają w przeważającej większości łagodne objawy.

Pierwsze objawy choroby bostońskiej — wysypka

Rozpoczęcie choroby bostońskiej nie zawsze jest spektakularne i pełnoobjawowe. U dzieci, pierwszym symptomem świadczącym o zachorowaniu na bostonkę jest wysypka.

Wykwity skórne pojawiają się przede wszystkim w okolicach dłoni i na podeszwach stóp. Wysypka bostońska przypomina wyglądem tę, która towarzyszy oparzeniu pokrzywą lub pogryzieniu przez mrówki.

Objawy bostonki w postaci wysypki mogą się uwidocznić również w okolicy narządów płciowych. Zmiany skórne nie dosyć, że nieestetycznie wyglądają, to dodatkowo swędzą i powodują duży dyskomfort. Zmiany skórne w jamie ustnej powodują także znaczny ból gardła, który skutecznie łagodzą leki o działaniu przeciwbólowym.

Pierwsze objawy bostonki — gorączka

Dzieci, które doświadczają choroby bostońskiej, cierpią także z powodu wysokiej gorączki. Duża temperatura ciała to jeden z pierwszych symptomów, który zazwyczaj występuje równolegle z wykwitami skórnymi.

Gorączka może sięgać nawet 40 stopni i utrzymywać się około trzech dób. Po tym czasie spada do stanu podgorączkowego, by ostatecznie osiągnąć poziom fizjologicznej ciepłoty ciała.

Pozostałe objawy bostonki

Chociaż ilość objawów bostonki zależy w dużej mierze od wieku pacjenta, te są dosyć charakterystyczne i pozwalają szybko i skutecznie postawić odpowiednią diagnozę.

Dziecko chorujące na bostonkę jest zazwyczaj marudne, apatyczne i uskarża się na świąd w okolicach dłoni stóp i jamy ustnej. Bolesne owrzodzenia sprawiają, że maluch trudniej zasypia, a nocami często się budzi. Złe samopoczucie dziecka wpływa także na brak apetytu, a podrażnione błony śluzowe gardła utrudniają przełykanie pokarmów. Z tego powodu dziecko może w trakcie choroby nieco zmniejszyć masę ciała.

Dodatkowym objawem są powiększone węzły chłonne oraz pogorszenie samopoczucia psychicznego.

Leczenie bostonki

W łagodzeniu objawów choroby bostońskiej pomaga leczenie objawowe, którego podstawą są między innymi leki przeciwgorączkowe. To właśnie one pomagają skutecznie uporać się z wysoką temperaturą ciała.

Do najczęściej stosowanych w leczeniu bostonki środków należą: ibuprofen i paracetamol. Leki te dostępne są dla dzieci w formie syropów lub tabletek do połknięcia. Należy pamiętać, by podając je, nie przekraczać jednorazowej ani dziennej dawki, ponieważ mogłoby to wywołać negatywne skutki uboczne dla zdrowia małego pacjenta.

W przebiegu bostonki proponowane jest również używanie środków zmniejszających ból gardła w formie aerozolu lub tabletek do ssania.

Kolejną metodą w łagodzeniu objawów w jamie ustnej, jest podawanie chłodnych napojów w małych porcjach.

Oprócz powyższych działań należy pilnować, by dziecko nie rozdrapywało wykwitów skórnych oraz smarować zmiany skórne kremami i maściami przeciwświądowymi.

Ta choroba wymaga specjalnego leczenia objawowego, ale również dbałości o to, by nie doszło do groźnych powikłań. W jej przebiegu nie stosuje się antybiotykoterapii, ponieważ źródłem choroby nie są bakterie, lecz wirusy.

Leczenie bostonki zazwyczaj prowadzi lekarz rodzinny po uprzedniej konsultacji.

Odpowiednie nawodnienie

W chorobie bostońskiej konieczne jest regularne podawanie pacjentowi płynów, by nie doszło do odwodnienia. Utracie wody z organizmu sprzyja nie tylko toczący się proces chorobowy i związane z nim mechanizmy obronne, ale również wysoka temperatura ciała.

Odwodnienie u małego dziecka może być katastrofalne w skutkach, dlatego też należy dołożyć wszelkich starań, by nie dopuścić do takiej sytuacji.

Powikłania bostonki

Choroba bostońska nie jest stanem zagrażającym życiu — prawidłowo leczona, nie pozostawia trwałych zmian w organizmie.

Po ustąpieniu objawów niemalże nie ma śladu po tej chorobie. Sprawa ma się jednak zupełnie inaczej, jeżeli w trakcie choroby dłoni stóp i jamy powstaną nadkażenia bakteryjne. Wtedy pojawić się mogą powikłania bostonki, które są groźne dla życia i zdrowia. Wśród najczęstszych komplikacji wymienia się:

• zapalenie opon mózgowo rdzeniowych,
• zapalenie mózgu;

Powyższe komplikacje są wskazaniem do wizyty u lekarza pierwszego kontaktu lub na pogotowiu ratunkowym.

Choroba bostońska — zdrowienie

Cięższy przebieg bostonki dotyka głównie osoby, które mają problem z obniżoną odpornością. Wtedy też proces zdrowienia jest o wiele dłuższy i bardziej dotkliwy. Łagodny przebieg występuje zaś u dzieci, które mają sprawnie działający układ immunologiczny.

Proces zdrowienia u różnych osób może odmiennie przebiegać, ale niektóre cechy są wspólne i charakterystyczne.

Gdy bostonka ustępuje, skóra ulega nadmiernemu łuszczeniu. Czerwone wcześniej wykwity bledną i schną, a skóra pozostaje gładka. U niektórych chorych dochodzi także do schodzenia płytki paznokciowej. Nie jest to bolesne, ale uciążliwe i niekomfortowe.

Po zejściu płytki paznokciowej pojawia się nowy i trwały paznokieć. U osób dorosłych częste na etapie zdrowienia są przemijające dreszcze na całym ciele.

W jaki sposób dorośli chorują na bostonkę?

Jak wspomniano wyżej, dorośli rzadko zarażają się od dzieci bostonką. Jeżeli jednak do tego dojdzie, może mieć ciężki przebieg. Osobom w sile wieku towarzyszy wtedy zazwyczaj gorączka, która może sięgać nawet ponad 40 stopni Celsjusza. Dodatkowo takiemu stanowi mogą towarzyszyć przeszywające dreszcze, owrzodzenia błon śluzowych gardła, a także swędząca i obfita wysypka.

Dorośli często uskarżają się również na objawy bostonki, które przypominają grypę, a wśród nich wymieniamy: ból kości i mięśni, ból głowy, silny ból gardła, wykwity w jamie ustnej, a także chroniczne zmęczenie.

Dorośli powinni mieć na uwadze, że bostonka i jej objawy wymagają leczenia, dlatego konieczny w tym wypadku jest kontakt z lekarzem i pozostanie w domu. Świadome roznoszenie wirusa i przebywanie w dużych skupiskach ludzi, może prowadzić do wybuchu epidemii, którą ciężko będzie zatrzymać.

Czy odporność po bostonce jest trwała?

Bostonka w przeciwieństwie do odry, ospy, świnki, czy różyczki nie daje trwałej odporności. Można się nią zarazić wielokrotnie w ciągu swojego życia, dlatego tak istotne jest częste i dokładne mycie dłoni mydłem, a także ich dezynfekcja. Należy do chorób brudnych rąk. Zarażenie bostonką jest o wiele mniej prawdopodobne, jeżeli skrupulatnie przestrzega się zasad higieny.

Pomimo iż bostonka nie daje długotrwałej odporności, udowodniono, że ryzyko zachorowania na nią zmniejsza się proporcjonalnie do rosnącego wieku.

Czy choroba dłoni stóp i jamy ustnej jest groźna dla kobiet ciężarnych?

Okazuje się, że choroba dłoni stóp i jamy może mieć przykre konsekwencje dla kobiet będących w ciąży. W skrajnych przypadkach wirus bostonki może spowodować uszkodzenie płodu i poronienie. Z tego powodu każda kobieta, która miała kontakt z osobą zakażoną, powinna zaczerpnąć porady lekarskiej i skupić swoją uwagę na obserwacji objawów swojego ciała.

Czy możliwy jest bezobjawowy przebieg choroby dłoni stóp i jamy ustnej?

Zdarza się niekiedy, że organizm ma na tyle silną odporność, że nie manifestuje w ogóle objawów bostonki lub są one bardzo skąpe. W mało objawowej postaci pojawić się może zaledwie kilka wykwitów skórnych lub delikatne drapanie w gardle. U niektórych osób jedynym objawem jest wystąpienie krótkiego epizodu gorączkowego.

W takich sytuacji osoba może nawet nie mieć świadomości, że została zainfekowana właśnie wirusem bostonki. Objawy choroby mogą przypominać zwykłe przeziębienie lub przesilenie organizmu.

W przypadku podejrzenia, że bostonka dotyczy właśnie Ciebie, nie czekaj i skonsultuj się z lekarzem, by uzyskać wskazówki na temat leczenia choroby stóp i jamy ustnej. Odpowiednie leczenie bostonki pozwala bez powikłań powrócić do pełni zdrowia.